İstanbul Yeni Havalimanı (3.Havalimanı)

İstanbul Yeni Havalimanı İstanbul'un Avrupa yakasında, Karadeniz kıyısındaki Tayakadın ile Akpınar köyleri arasındaki 76,5 km² alana yıllık 200 milyon yolcu kapasiteye çıkarılabilen terminali ile birbirinden bağımsız altı pisti olacak şekilde yapılan havalimanı. İnşa aşamasında olan havalimanının proje ismi İstanbul Yeni Havalimanı olarak belirlenmesine karşın, tamamlandığında bu ismin değişeceği bilgisi basında yer almıştır. Yeni havalimanı için yapılan İhaleyi 3 Mayıs 2013'te İGA yatırımcılarının oluşturduğu; Cengiz, Mapa, Limak, Kolin, Kalyon Ortak Girişim Grubu (OGG) Cumhuriyet tarihinin en yüksek teklifi olan 22.152 milyar Avro’luk bir teklif ile kazandı. İhalenin ardından projenin temeli 7 Haziran 2014 tarihinde atıldı. Havalimanının ilk etabinin 26 Subat 2018 tarihinde hizmete girmesi planlanmaktadır.

Tarihçe

İstanbul Atatürk Havalimanı'nın yoğunluğu ve kapasite yetersizliği sebebiyle Bakanlar Kurulu yeni bir havalimanının inşa edilmesine karar verdi. 13 Ağustos 2012 tarihinde ise bölge seçimi yapılarak projenin hayata geçirilmesi için ilk adım atıldı.

“İstanbul Yeni Havalimanı” ismi Ulaştırma Bakanlığı tarafından projeye verilen addır. Havalimanı’nın resmi adı proje yapımı tamamlandığında belirlenecektir.

İhale süreci

Yeni Havalimanı’nın İhalesi 24 Ocak 2013 tarihinde açılıp, 3 Mayıs 2013 günü sonlandırıldı.^[ Yüzde yirmi özkaynak zorunluluğunun öngörüldüğü İhaleye TAV, Alarko, IC, Limak, Makyol ve Varyap Holding katılım gösterdi. Havalimanı İşletme süresi şartlar dahilinde 25 yıl olarak sabitlendi. İhale hazırlığının global büyüklükteki bir proje için kısa vadede gerçekleştiği fikri uzmanlar tarafından dile getirildi. Sabancı Holding ise ihaleye katılmaktan vazgeçti.

İhale sonucu

Türkiye tarihinin en büyük yatırımı olan Yeni Havalimanı İhalesi 3 Mayıs 2013 günü saat 10.00'da Ankara Esenboğa HavalimanıSosyal Tesisleri'nde gerçekleştirildi. İlk turda en yüksek teklifi Fraport şirketi verdi. İhaleyi 22 milyar 152 milyon Avro ile Cengiz, Mapa, Limak, Kolin, Kalyon Ortak Girişim Grubu (OGG) kazandı. 6 saat süren 96 turlu ihaleden devlete, KDV dahil 26 milyar 142 milyon Avro gelir çıktı.

Sözleşme imzalanması

3 Mayıs 2013 tarihinde yapılan ihaleyi Cengiz, Mapa, Limak, Kolin, Kalyon Ortak Girişim Grubu (OGG)’nin kazanmasının ardından sözleşme DHMİ'nin 80. kuruluş yıldönümü olan 20 Mayıs 2013 tarihinde imzalandı.

İnşaat süreci

Havalimanı hakkında yürütülen çalışmalar devam etmektedir. İnşaat süreci 3 etaptan oluşacak:

• 1. Etap (en geç 42 ay sonra hizmete girecek)
  • 2 adet bağımsız paralel pist (3750m x 60m)
  • 1 Adet Cross pist (3750m x 60m)
  • 3 adet paralel Taksirut (3750m x 45m)
  • Yüksek hız ve bağlantı taksirutları
  • Apron
  • Terminal binası
  • Hava trafik
  • Haberleşme ve meteroloji sistemleri
  • diğer hizmet binaları ve sistemler
  • 
    
• 2. Etap
  • Akpınar yerleşimi tarafına 1 adet bağımsız pist (3750m x 60m)
  • 1 adet paralel Taksirut (3750m x 45m)
• 3. Etap
• Tayakadın-Yeniköy tarafına 1 adet bağımsız pist (3750m x 60m)
• 1 adet paralel Taksirut (3750m x 45m)
• Mevcut yerleşkenin güneyine 1 adet Cross pist (3750m x 60m)
• 1 adet paralel Taksirut (3750m x 45m)

• Planlama

  
  150 milyon yolcu kapasiteli yeni havalimanı İstanbul'un Avrupa Yakası'nda 2018'de ticari uçuşlara başlaması bekleniyor. Dördüncü aşamanın sonunda havalimanın toplam 6 pisti olacak. Pist başı saatlik kapasitesi 19 iniş ya da kalkıştır. Pistlerin uzunluğu 3500 metre olacak.Apronun kapasitesi 500 uçak olacak.Havalimanı dünyanın en büyük uçağı Airbus A380'e uygun olacak. Yolcu kapasitesi 90 ile 150 milyon yolcu arasında olacak. Yapım maliyeti 10,247 milyar Avro tutması bekleniyor. Öngörülen 77 kilometre karelik alanı ile Dammam Kral Fahd Havalimanı ve üç ABD havalimanı'ndan sonra dünya'nın beşinci büyük havalimanı olacak.

  Projenin maliyeti

  Yap-İşlet-Devret modeli ile yapılması planlanan havalimanın tüm bağlantıları ile beraber maliyeti yaklaşık 10,2 milyar euro'dur.

  Ulaşım

  Üçüncü havalimanı karayolu taşımacalığında Kuzey Marmara Otoyolu ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü ile entegre olacak. Raylı sistem olarak, Yüksek Hızlı Tren ile havalimanındaki aktarma istasyonunda sonlanacak. Terminal, raylı sistem aracılığı ile Taksim'e bağlanacak. Bu raylı sistem, eski demir yolu hattının güzergâhından geçirilecek. Toplu taşıma aracılığıyla İstanbul'un tüm bölgelerinden ulaşım sağlanacak. Taksim'den havalimanına 15 dakikada ulaşılacak.

  Projenin özellikleri

  Konumu

  İstanbul'un üçüncü havalimanı Karadeniz sahiline Terkos gölüne yakın Arnavutköy-Göktürk-Çatalca kavşağında 7700 ha'lık Akpınar ve Yeniköy mahalleleri arasındaki alanda yapılacak. Alanın yüzde 80'i kamuya ait. Diğer arsalar icin kamulaştırma başladı. Atatürk Havalimanı ile İstanbul'un üçüncü havalimanının arası kuş uçuşu mesafeyle 35 km olacak. Eski kömür ocaklarının bulunduğu alan toprakla doldurulacak.

  Pistler

  • Havalimanına ait büyük uçakların iniş ve kalkışlarına uygun 3,5–4 km uzunluğunda Karadeniz'e paralel olan 4 pist ve Karadeniz'e dik uzanan 2 pist olmak üzere toplam 6 pist bulunacak.
  • Bu pistlerlerin sayesinde F kodlu en büyük yolcu uçakları Airbus A380 ve Boeing 747-800 iniş yapabilecek.
  • Yapılması plananan iki taksirut 3.500 metre uzunluğunda ve 45 metre genişliğinde olacak. Bu taksirutların acil pist niteliği bulunacak. Bunlara bağlı küçük taksirutlar da inşa edilecek.

  Hava Trafik Kontrol Kulesi

  Temeli 2016 Ekim ayında atılan, 90 metre yüksekliğinde ve 17 katlı olarak projelendirilen, ayrıca lale figürlü tasarımı ile 2016 Uluslararası Mimarlık Ödülünü kazanan Hava Trafik Kontrol Kulesi inşaatının 2017 Nisan ayında tamamlanması planlanmaktadır.